Azalmış Yumurtalık Kapasitesi

Her kadın yumurtalıklarında  belirli sayıda yumurta ile doğar. Kadın bu yumurtaları hayatı boyunca kullanır ve yaş ilerledikçe yumurta sayısı azalır, aynı zamanda geride kalan yumurtaların da kalitesi bozulur. O yüzden de yaşla beraber yumurta sayısı ve kalitesinin azalmasına bağlı olarak doğurganlık azalır. Son çalışmalar göstermiştir ki yumurtalıktaki yumurtalar 30 lu yaşlara doğru azalmaya başlıyor 35 den sonra azalma hızlanıyor ve 40 yaşlarda sonuna doğru geliniyor. Bu nedenle doğurganlığın en yüksek olduğu dönem 25-30 yaş arasıdır. Yumurtalıklardaki yumurtalar ama erken ama geç eninde sonunda bitecektir. Bazı durumlarda çok genç yaşlarda yumurta tükenmektedir ki buna erken menopoz denmektedir. Yumurtalıklara tekrar dışarıdan yumurta eklemek yada oradaki yumurtaları çoğaltıp tazalendirmek mümkün değildir, böyle bir tedavi yöntemi yoktur. O nedenle mevcut yumurtalar ile gebelik elde edilmek zorundadır. Bizim yardımla üreme tekniklerinde yapabildiğimiz şey mevcut yumurtaları alıp onlarla gebelik elde etmeye çalışmaktır. Şayet yumurta yok ya da olanlar kalitesiz sorunlu ise bu durumda yapılabilecek çok fazla bir şey yoktur.

Yumurtalık kapasitesini değerlendirmek için en iyi yöntem ultrasonografidir. Ultrasonografi ile yumurtalıklarda folikül dediğimiz küçük yumurta keseciklerinin sayısı bakılarak yumurta rezervi hakkında bilgi edinebiliriz. Ayrıca AMH denen bir hormon testi ile de yumurtalık kapasitesi doğru bir şekilde değerlendirilir. Yumurtalıklarda yumurta azaldıkça AMH değeri de azalmaktadır. Ayrıca menstrüasyonun 2-3. Günü kanda bakılan FSH ve E2 hormon testleri de yumurtalık kapasitesini değerlendirmek için kullanılmaktadır. Burada da yumurta rezervi azaldıkça FSH yükselmektedir.

Şayet yapılan ultrasonografi ve testlerde yumurtalık kapasitesinin ya da diğer deyişle yumurtanın azaldığı saptanırsa biran önce gebelik elde etmenin yolları araştırlmalı ve tüp bebek tedavisi için yardım almalısınız. Aksi halde yumurta tükendiğinde gebelik elde edebilecek hiçbir yöntem yoktur. Tüp bebek tedavisi sırasında bir çok değişik ilaç alternatifleri mevcuttur ancak hiçbirinin diğerine üstünlüğü yoktur. Burada en işe yarar yöntem bazı hastalar için arka arkaya tüp bebek denemelerini defalarca yapmaktır.

Yumurtlama kapasitesini en azından bir süre daha sabit tutabilmek için sigara bırakılmalıdır. DHEA gibi ilaçların yumurta kapasitesini artırdığına yönelik kesin kanıtlar bulunmamaktadır.

Yumurtalık kapasitesi sadece doğal yaşlanma ile azalmayabilir. Geçirilmiş yumurtalık ameliyatları, radyoterapi, kemoterapi gibi tedaviler sırasında da yumurtalık rezervleri olumsuz etkilenir.