Egzersiz, Kilo ve Kısırlık

Gebe kalmakta güçlük çeken çiftler genellikle yaşam tarzlarının doğurganlıklarını tehlikeye atıp atmayacağını merak ederler. Kilo ve egzersiz doğurganlığı etkileyebilecek iki önemli faktördür. 

İleri derecede zayıflık  veya aşırı kilo kaybı beyinden kadınlarda yumurta erkeklerde sperm üretimini sağlayan hormonların salgılanmasını bozabilir. GnRH (gonadotropin releasing hormon) beynin hipotalamus denen kısmında üretilir. GnRH hipofizde FSH ve LH denen gonodotropinlerin salgılanmasını uyarır. Bu hormonlarda kadınlarda yumurta, erkeklerde de sperm gelişimi için kritik öneme sahiptir. Aşırı zayıf ya da kilo kaybı olanlarda bu hormonların üretimi azaldığından kadında yumurtlama gerçekleşmez, adet dönemleri düzensiz hatta tamamen adetten kesilebilir. Erkeklerde de aynı şekilde sperm sayı ve fonksiyonlarının azalmasına neden olabilir. Eğer kısırlığın nedeni olarak kilo sorunu tespit edilmişse kilo kaybı durdurulmalı gerekirsede hastanın kilo alması sağlanmalıdır. Alternatif olarak dışarıdan verilen gonadotropin enjeksiyonları ile doğurganlık geri getirilebilir. Ancak bu ilaçların kullanımı zahmetli, masraflı ve çoğul gebeliklere neden olabilmektedir.

Aynı şekilde aşırı kilolu yada obez olmak da hormonal dengesizliklere neden olarak kadında yumurtalıkları erkekte testisleri olumsuz etkileyebilir. Obezite ile birlikte vücutta artan yağ miktarları kadında insülin seviyelerini artırmakta ve bu da kadınlarda erkeklik hormonlarının artmasına, yumurtlamanın durmasına neden olabilir. Bu durumda en etkili tedavi yolu kilo kaybıdır. Ancak bu hastalarda ideal kiloya ulaşmak her zaman mümkün olmamaktadır. Bu hastalarda ancak İnsülin direnci kırılarak endokrin uzmanı, diyetisyen, psikolog ve egzersiz antrenörü ile birlikte disiplinli bir yaklaşım ile sonuç alınabilir. Gebe kalamayan fazla kilolu ya da obez hastalara ‘’ git kilo ver, gel ’’ ifadesi yerinde olmayan, hiçbir işe yaramayan, gerçekle bağdaşmayan bir yaklaşımdır. Bu hastaların mutlaka yukarıda belirttiğim uzman kadrosuna ihtiyacı vardır. Kilo kaybı istenen düzeye ulaşamayan hastalara klomifen sitrat ya da gonadotropin ilaçları ile yumurtlama tedavisi yapılabilir. Obez hastalarda gebelik öncesi Kan Şeker düzeyinin normal seviyelerde olup olmadığı ve şişmanlığın nedeninin herhangi bir metabolik sorundan kaynaklanıp kaynaklanmadığı araştırılmalıdır. 

Doğru egzersiz ve diyet, sağlığınızı ve kilonuzu korumak için önemlidir. Bununla beraber aşırı egzersiz kadınlarda yumurta erkeklerde sperm üretimini olumsuz etkileyebilir. Normal egzersiz bir çok çiftin doğurganlığını olumsuz etkilemez. Hangi birey için ne kadar egzersizin doğurganlığı bozabileceğini bilmek imkansızdır. Genellikle gebe kalmaya çalışırken haftada 15 – 20 km den fazla koşmak aşırı sayılabilir. Aşırı egzersizle ilişkili üreme sorunlarını tedavi etmenin en iyi yolu, egzersiz miktarını azaltmak veya değiştirmektir.