Yumurta Dondurma

Yumurta dondurma, diğer bilinen adıyla yumurta saklama, kadınlarda doğurganlık potansiyelinin korunması metodudur.

Yumurtalar ilaçlar ile büyütülerek yumurtalıklardan alınmakta ve daha sonra kullanılmak üzere dondurularak saklanmaktadır. İstenildiği zaman bu yumurtalar çözülerek sperm ile birleştirilip embriyo elde edilmekte ve rahime yerleştirilerek gebelik elde edilmektedir.

Bilindiği gibi bayanlarda doğurganlık yaş ile beraber azalmaktadır. Yaş ile birlikte sayıca azalan yumurtaların kaliteleride bozulmaktadır. Bir kadının yumurtaları 35 yaşlarına kadar  yavaşça azalırken daha ilerleyen yıllarda hızla tükenmeye başlamakta, 40 yaşına gelindiğinde sayı ve kalite bakımından oldukça çok azalan yumurtalar 45 yaşında hemen hemen tamamen tükenmektedir. Yumurtaları tükenmesi durumunda da bir daha gebelik elde edebilmek mümkün olmamaktadır. Ancak bu her zaman bu şekilde olmaz. Bazen bu durum 40 yaşından önce gerçekleşmekte ve çok daha genç yaşlarda yumurtalar tükenebilmekte ve erken menopoz olabilmektedir.

Yumurta saklama işlemi;

• Ailesinde özellikle anne, abla, teyze gibi yakınlarında erken menopoz hikayesi olanlarda

• Yumurta rezervi düşük olan ve erken menopoz riski saptanan genç bayanlarda

• Kanser ya da doğurganlık potansiyelini azaltacak herhangi bir hastalık durumunda, doğurganlığı direk yok edebilecek Radyoterapi, Kemoterapi gibi tedavi görecek hastalarda

uygulanabilmektedir.

Erken yaşta görülen kanserler gittikçe artmakta ve bu hastaların bir çoğuda ya henüz çocuk sahibi olmamış ya da tekrar çocuk sahibi olmak isteyen hastalardır. Günümüzde farklı ilaç yöntemleri ve teknikleri uygulanarak mevcut kanser tedavilerini geciktirmeden ve kanser hastalığına olumsuz etki yapmadan yumurta elde edilebilmekte ve bunlar gelecek için saklanabilmektedir. Bu hastalar mutlaka kanser tedavisi öncesi danışmanlık hizmeti almalıdırlar.

Yukarıdaki risk faktörlerine ilaveten sigara içen bayanlarda da yumurtaların azalması ve erken menopoz riski artmaktadır. 

Sigara içenlere ilaveten erken menopoz riski olanlar ve mens süreleri gittikçe uzayan bayanların bu yöntem hakkında uzman görüşü almaları gelecekte bebek sahibi olma şanslarını artırabilir.

Ayrıca tüm bayanların yumurta rezervlerini tespit etmek ve yumurta durumlarını öngörebilmek için ultrasonografik olarak yumurtalıkların büyüklüğü ve içeriğini kontrol ettirmeleri, ayrıca AMH gibi çeşitli hormonlara baktırarak yumurtalık fonksiyonlarını ölçtürmeleri belkide hiç farkında olmadan gelişebilecek bir erken menopozu önceden tespit ederek yumurta dondurma yöntemi ile şuan düşünmeseler bile gelecekte bebek sahibi olma şanslarını korumalarına yardımcı olacaktır.

İş hayatının stresi, kariyer, gelecek kaygısı gibi nedenlerle çocuk sahibi olmayı erteleyen ya da şuan gebelik için uygun şartları olmayan bayanların özelliklede sigara içen ve ailesinde erken menopoz olanların mutlaka ülkemizde yasal olan, yumurta saklama yönteminin kendilerine uygun olup olmadığını hekimlerine danışmaları yararlı olacaktır.

Kadın Kanserlerinde Yumurta Dondurma

Kadın kanserlerinin 10% nun 45 yaşın altında olması artan sağ kalım oranları doğurganlığın korunmasına olan talebi artırmıştır.Kanser teşhisi sonrası oositlerin vitrifikasyon yöntemiyle dondurulması; tedaviler sonrası hastalıktan kurtuluncaya kadar gebeliğin aynı üreme potansiyeline sahip olunarak ertelenebilmesini sağlar. Kanser teşhisi konmuş kemoterapi alacak olan hastalarda doğurganlığın korunması için sunulacak bilgi ve önerileri almak son derece önemlidir.

Bir kanser hastası oositlerini dondurma kararı aldığı zaman göz önünde bulundurulması gereken yaş,yumurtalık fonksiyonu, over rezervi, kemoterapi öncesinde tedavi için kalan zaman önem kazanır. 

Fertilitenin korunma başarısı büyük ölçüde iyi şekilde dondurulmuş olan oosit sayısına bağlı olacaktır. Bu yöntem ile dondurulmuş oositlerle gebelik kesin olarak garanti edilemez. Ancak yardımcı üreme teknikleri hasta için bir umut olacaktır. 

Yumurta Dondurma İşlemi

Oosit dondurma işlemi için merkezimize başvuran hastada adetin 2 veya 3. günü tedaviye başlanır. Yumurtalıkların uyarılması için uygulanan hormon tedavisinin ardından oosit toplama işlemi gerçekleştirilir. Toplanan oositler kriyoprotektan adı verilen özel solüsyonlar aracılığıyla dondurularak -196°C de sıvı azot içerisine konularak dölleme işleminin yapılacağı güne kadar saklanır. 

Sonuçlar

Merkezimizde oosit dondurma işlemi embriyo dondurmada olduğu gibi hızlı dondurma tekniği (vitrifikasyon) ile yapılmaktadır. Yöntemde kullanılan solüsyonlar ve tekniklerin gelişmesi ile birlikte gebelik oranları taze deneme ile elde edilen gebelik oranlarına yaklaşmıştır. Genç yaşlarda dondurulan oositlerde genetik anomali oranı ileri yaş oositlere kıyasla daha az olduğu için başarı şansı artmaktadır. Yapılan çalışmalar başarılı bir dondurma uygulaması için en az 8-10 olgun oositin gerekli olduğunu bildirmektedir. Yinede 36 yaş sonrası için bu sayılar hastaya göre belirlenmelidir.